STANOWISKO
Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP
w sprawie red. Dominiki Wolak osk. z art. 193 k.k.

Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP wyraża zaniepokojenie faktem wniesienia przeciwko red. Dominice Wolak aktu oskarżenia z art. 193 k.k. 

Dominika Wolak jest dziennikarką czasopisma „Nowiny Nyskie”. W dniu 21 grudnia 2016 Komenda Powiatowa Policji w Nysie wystąpiła przeciwko red. D. Wolak z aktem oskarżenia, zarzucając jej popełnienie czynu przestępnego z art. 193 k.k. Według treści aktu oskarżenia, w lipcu 2016 r. w Przychodni weterynaryjnej „Milwet” w Nysie w/w miała nie opuścić tej przychodni wbrew żądaniu osób uprawnionych.

Okoliczności zdarzenia wskazują, że stan faktyczny przedstawiał się całkowicie odmiennie, niż przedstawiono to w akcie oskarżenia. Zamiarem dziennikarki było sprawdzenie warunków, w jakich w przychodni utrzymywane są zwierzęta (przychodnia otrzymuje wsparcie ze środków publicznych). Nie ulega wątpliwości, iż dziennikarka działała w ramach wykonywanego zawodu
i w interesie społecznym, bowiem tego rodzaju sprawy z założenia są przedmiotem zainteresowania społeczności lokalnej. Spotkało się to jednak z niezrozumieniem. Z relacji red. D. Wolak wynika, że była szarpana i popychana, jak również, że próbowano później zablokować opublikowanie przez nią artykułu prasowego na temat przychodni, co uniemożliwiłoby jej wykonywanie obowiązków zawodowych.

Wolność prasy jest fundamentem społeczeństwa obywatelskiego. Gwarantuje ją szereg norm prawa krajowego i międzynarodowego, w szczególności art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz art. 14 i art. 54 ust. 1 Konstytucji RP.  Bez wolności prasy nie może istnieć społeczeństwo obywatelskie ani państwo prawa. Zgodnie z ustawą z dn. 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe, prasa korzysta z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej (art. 1 Pr. Pras.). Nie wolno utrudniać prasie zbierania materiałów krytycznych ani w inny sposób tłumić krytyki (art. 6 ust. 4 Pr. Pras.).

W tej sytuacji postawienie red. D. Wolak w stan oskarżenia opiera się na wadliwych ustaleniach stanu faktycznego. Wydaje się też, że oskarżyciel publiczny wykazał się niezrozumieniem istoty zawodu dziennikarza. Całkowicie zbagatelizowano aspekt uniemożliwienia dziennikarce wykonywania zawodu, natomiast skoncentrowano się na rzekomym naruszeniu miru pomieszczenia przychodni pomijając fakt, że dziennikarka znajdowała się sama wobec dwóch oponentów, a także, że sprawa zaszła w miejscu z założenia dostępnym dla ludności tj. w publicznej przychodni.
W związku z tym sprawa powinna zostać wnikliwie zbadana przez prokuraturę pod kątem ewentualnego spełnienia przesłanek czynu przestępnego z art. 43 Pr. Pras. tj. użycia przemocy lub groźby bezprawnej w celu zmuszenia dziennikarza do zaniechania interwencji prasowej.

Uwzględniając fakt, iż ostateczna decyzja w tej sprawie należy do sądu, CMWP SDP stoi na stanowisku, że istnieją przesłanki do umorzenia postępowania, względnie uniewinnienia dziennikarki oraz oczekuje wszczęcia przez Policję postępowania karnego z urzędu pod kątem popełnienia przez osoby trzecie czynu przestępnego z art. 43 Pr. Pras.

Wiktor Świetlik

Dyrektor Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP

Michał Ł. Jaszewski

Doradca prawny Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP