W związku ze skazaniem red. Anny Wilk – dziennikarki „Tygodnika Gazeta Powiatowa” wydawanego we Wronkach – na podstawie art. 212 k.k. w sprawie wniesionej przez Amica Spółkę Akcyjną, Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP przedstawia stanowisko w sprawie. Z wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto z dnia 24 maja 2019 r.  wynika, że w maju 2017 r. dziennikarka Anna Wilk miała pomówić spółkę Amica poprzez opublikowanie w „Tygodniku Gazecie Powiatowej” artykułów, w których powiązała tą spółkę z działaniami o charakterze przestępczym.  W związku z wniesionym prywatnym aktem oskarżenia, Sąd Rejonowy w Poznaniu wydał wyrok skazujący orzekając m. in. karę grzywny, podanie wyroku do publicznej wiadomości, nawiązkę oraz zakaz wykonywania zawodu dziennikarza, prowadzenia działalności wydawniczej i zajmowania stanowisk w podmiotach prowadzących działalność wydawniczą na okres 3 lat. Wyrok nie jest prawomocny. Wyrok ten budzi nasz zdecydowany sprzeciw.

CMWP, jako komórka organizacyjna Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich powołana w celu obrony wolności słowa i prasy zgodnie z art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, zawsze wypowiadało się przeciwko skazywaniu dziennikarzy za słowo  na podstawie art. 212 k.k., jak również za zniesieniem powyższego artykułu. Dlatego każde skazanie dziennikarza na tej podstawie budzi nasz zdecydowany sprzeciw. W tej sprawie jednak wyjątkowo dotkliwe i bulwersujące jest  orzeczenie przez sąd kary zakazu wykonywania zawodu dziennikarza i prowadzenia działalności wydawniczej. Zastosowanie takich środków karnych wobec dziennikarki, która ośmieliła się wystąpić z interwencją prasową przeciwko silnemu lokalnemu przedsiębiorcy, jest szczególnie rażące i rodzi skojarzenia z praktykami cenzorskimi. Wspomniane wyżej orzeczenie w praktyce pozbawia dziennikarkę prawa do publikacji w sprawach ważnych dla lokalnej społeczności, a także w ogóle prawa wykonywania zawodu.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Ponadto artykuł 19 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka stanowi, że każdy człowiek ma prawo wolności opinii i wyrażania jej; prawo to obejmuje swobodę posiadania niezależnej opinii, poszukiwania, otrzymywania i rozpowszechniania informacji i poglądów wszelkimi środkami.

W ocenie CMWP skazanie red. Anny Wilk narusza jej prawa jako człowieka i obywatela, a także może spowodować efekt mrożący, zniechęcając innych dziennikarzy i członków lokalnej społeczności do wyrażania opinii na temat osób publicznych i ich działalności. Nie powinno być tak, że krytyka lokalnego przedsiębiorcy przez dziennikarza, zamiast stanowić normalny element oceny i debaty jak to ma miejsce w krajach należących do europejskiego kręgu kulturowego, powoduje opresję wobec dziennikarza i próby zakneblowania go przy pomocy przepisów prawa karnego. Uważamy, że demokratycznym państwie prawa powyższy wyrok sądowy nie może się ostać w drugiej instancji.

CMWP obejmuje niniejszą sprawę monitoringiem pod kątem przestrzegania praw człowieka i obywatela, w szczególności w zakresie wolności słowa i prasy.

dyrektor
Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP

dr Jolanta Hajdasz

Warszawa, dnia 30 maja 2019 r.