Jak skutecznie zapewnić bezpieczeństwo w przestrzeni internetowej infrastrukturze krytycznej kraju i instytucjom finansowym, a z drugiej strony nie rezygnować z podstawowych praw jednostki? Na takie pytanie starali się wczoraj odpowiedzieć eksperci ds. bezpieczeństwa, dziennikarze, przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz instytucji publicznych, którzy wzięli udział w konferencji pt. „Bezpieczeństwo i wolność słowa w cyberprzestrzeni”. Dyskusję w Domu Dziennikarza zorganizowały Instytut Staszica oraz Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP. Składała się ona z dwóch paneli tematycznych.
Pierwszy z nich dotyczył kwestii bezpieczeństwa. Zdaniem Piotra Trąbińskiego – Dyrektora Departamentu Santander Universidades, niezwykle istotne w tym zakresie jest spojrzenie strategiczne oraz ścisła współpraca między instytucjami publicznymi a podmiotami prywatnymi – komercyjnymi, takimi jak banki. Zwrócił on także uwagę na problem systemowy, jakim jest brak na rynku specjalistów od walki z cyberprzestępczością (nie ma pomysłu na ich kształcenie, niskie wynagrodzenia). Z kolei przestępców ma zachęcać do przenoszenia się do sieci brak międzynarodowych unormowań prawnych, który pozwoliłyby skutecznie zwalczać cyberprzestępczość.
Przedstawiciel Biura Bezpieczeństwa Narodowego – Paweł Wiszniewski, zaznaczył, że problem cyberbezpieczeństwa jest bardzo poważnie traktowany przez władze państwowe. Prezydent stworzył specjalnie w tym celu Zespół ds. bezpieczeństwa cyberprzestrzeni RP przy BBN, którego Paweł Wiszniewski jest sekretarzem. Według niego ważne jest jednak, aby wszystkie instytucje, zajmujące się walką z cyberzagrożeniami ściśle koordynowały swoje działania.
Także dla policji zwalczanie cyberprzestępczości jest jednym z priorytetów – tłumaczył – podkom. Marek Lewicki z Wydziału do walki z Cyberprzestępczością Biura Kryminalnego KGP. W tym celu powstały specjalne komórki przy komendach wojewódzkich, a funkcjonariusze współpracują z pracownikami banków. Podkreślił też wagę nowej ustawy antyterrorystycznej, której zapisy jego zdaniem uporządkują i ułatwią pracę policji.
Moderatorem pierwszej części był Wiktor Świetlik – dyrektor CMWP SDP.
Drugi panel dyskusyjny dotyczył konfliktu wartości: bezpieczeństwo a wolność słowa. Pierwszy głos zabrał dr Dominik Smyrgała – ekspert ds. bezpieczeństwa Collegium Civitas, który podkreślił, że zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa, płynące z rozwoju cybertechnologii są poważne. W związku z tym państwo musi mieć wobec Internetu takie same narzędzia jak w innych obszarach komunikacji. Zwłaszcza wobec tego, że przestępcy są coraz bardzie kreatywni w wykorzystywaniu możliwości, jakie daje im cyberświat.
Tomasz Soczyński – Z-ca Dyrektora Departamentu Informatyki Biura GIODO, nie wyobraża sobie jednak, by w związku z tym, można było zakazać prawa do wypowiedzi w Internecie.
Na inny problem zwróci uwagę Piotr „Vagla” Waglowski – autor serwisu VaGla.pl Prawo i Internet. Jego zdaniem w Polsce nie ma społeczeństwa obywatelskiego, debaty społecznej. Także wokół ważnych ustaw, takich jak chociażby ustawa antyterrorystyczna. Tymczasem państwo bardzo często narusza przepisy, które samo tworzy. Wskazał na przykłady takich działań, kiedy państwo nie działa zgodnie z zasadą legalizmu, kiedy np. rząd płacił specjalnym podmiotom za niwelowanie roli opinii publicznej w dyskusji dotyczącej ważnych kwestii społecznych.
Piotr Gursztyn – dyrektor TVP Historia, zaznaczył, że jak dziennikarz, który był na liście inwigilowanych przez władze, bardziej jednak boi się działań potężnych podmiotów komercyjnych niż państwa. Podkreślił wagę tzw. hejtu w polskim Internecie, który zalewa wszelkie fora. Duży udział w stymulowaniu tego zjawiska mają dziennikarze, którzy zbyt często, jego zdaniem, prezentują bardzo wyraziste opinie. Porównał sytuację do rynku niemieckiego, gdzie obyczaje są jednak bardziej przestrzegane.
Wszyscy paneliści zgodnie podkreślali, że użytkownicy Internetu powinni uważać na to, jakie informacje udostępniają w sieci. Zdaniem Pawła Nowackiego – Z-cy redaktora naczelnego „Dziennika Gazety Prawnej” ds. online, mamy dziś wręcz do czynienia ze spełnieniem się wizji George Orwella o masowej inwigilacji. Sami bowiem oddaliśmy ogromną wiedzę o nas wielkim podmiotom, takim jak Google czy Facebook, dostając w zamian bardzo niewiele. Kolejne pokolenia zwiększają poziom ekshibicjonizmu w świecie cyfrowym. Serwisy społecznościowe stały się miejscem gdzie relacja między nadawcą a odbiorcą skróciła się do minimum, co zmieniło chociażby pozycję dziennikarzy.
Tę część dyskusji moderował dr Marek Palczewski – medioznawca SWPS.
Pełną relację można znaleźć na: http://stream1.pl/user/Stream1News?play=1662
Partnerem Strategicznym Projektu jest Santander Universidades Bank Zachodni WBK.